Vấn đề 14: Các giai đoạn Tráng

Từ những ngày đầu được ghi lại của lịch sử, lễ nghi có vai trò quan trọng trong đời sống con người. Lịch sử và văn chương ghi nhận rất nhiều về lễ nghi. Các nghi lễ cổ xưa được chìm đắm trong thủ tục cổ truyền nên trông rất đẹp. Một vài nghi lễ diễn ra trong vòng bí mật, và ngược lại, có những nghi lễ mang nhiều điển tích. Nhưng dù thế nào thì lễ nghi đặt ra cũng có mục đích của nó. Dĩ nhiên vẫn có trường hợp ngoại lệ. Ta cũng thường thấy những nghi lễ trá hình trong đó sự trình diễn đã thay thế mục đích ban đầu của nghi lễ.

Ngành tráng chúng ta phải hiểu lễ nghi là “hình thức do luật lệ quy định về hành vi cá nhân để tự kiểm soát bản thân”. Nói cách khác, kh tham dự các nghi lễ, cá nhân phải tự khép mình vào kỉ luật và tự kiểm soát mình bằng cách tuân theo đúng nghĩa vụ để trở nên tốt đẹp hơn.

Ý niệm này đưa tới điểm sau đây về nghi lễ của Tráng sinh Hướng đạo. Chân thành là yếu tố quan trọng. Cùng đi với lòng chân thành là tính chất ngắn gọn và đơn giản. Trong quá khứ nhiều Tráng Đoàn  đã bỏ công phu về việc tổ chức nghi lễ, nhất là lễ nhập đoàn của Tráng sinh khiến điểm chính yếu, tức là ý nghĩa thực sự của lễ bị lu mờ. Hơn nữa nhiều nghi lễ rập khuôn theo những tổ chức khác, tượng trưng cho ý nghĩa rất sâu xa và khi đó Tráng Đoàn  bắt chước lại trở thành trò khôi hài.

Bạn đọc thấy rằng nghi thức Tĩnh tâm của Tráng sinh không được nêu ra ở đây, vì một lý do xác đáng. Tĩnh tâm không phải là một buổi lễ mà là một yêu cầu để gia nhập Tráng Đoàn.

Cầu nguyện và các nghi thức tôn giáo trong các buổi lễ.

Cần cẩn thận khi đưa cầu nguyện và các nghi lễ tôn giáo vào các buổi lễ của Tráng Đoàn.

Khi trong Tráng Đoàn  có Tráng Trưởng và tất cả Tráng sinh đều thuộc cùng một tôn giáo thì không có gì khó cả. Trường hợp này Tráng Đoàn  cần hỏi ý kiến vị Tuyên uý để tổ chức các nghi lễ cần thiết. Như thế các buổi lễ của Tráng Đoàn  có thể gồm nhiều hình thức đẹp mắt và có ý nghĩa sâu xa.

Mặt khác, nếu Tráng Đoàn  gồm những Tráng sinh thuộc nhiều tôn giáo khác nhau thì phải tuyệt đối tuân theo chính sách về tôn giáo do Hội Hướng đạo quy định. Nên nhớ rằng có nhiều tôn giáo cấm tín đồ cử hành các nghi thức tôn giáo cùng với những tín đồ thuộc giáo phái khác. Do đó những gì ngoài quy định của Hội Hướng đạo đều có thể là điều xúc phạm đến tín ngưỡng của một người khác. Không những ta phải tôn trọng tín ngưỡng cá nhân mà còn phải tôn trọng nghĩa vụ của họ đối với tôn giáo. Có khi người ta còn nói “Ồ việc đó không hề gì” và vị giáo hạnh của người đó cũng đồng ý ngay. Tuy nhiên nếu ta thành tâm tin rằng nhiệm vụ của chúng ta là giúp đỡ mỗi cá nhân vững tâm tín thác vào tôn giáo của mình thì chúng ta lại làm một việc xúc phạm đến họ và khuyến khích họ trở thành người không mộ đạo “không tin tưởng” ở giáo hội nếu ta không biết lưu ý nhắc nhở họ về nghĩa vụ đối với tôn giáo của mình.

Quan niệm này có thể gây khó khăn đối với vài Tráng Trưởng thường vẫn nghĩ rằng Hướng đạo là liên tôn. Nhưng ta thuộc phái liên tôn vì ta có quan niệm trên, còn nếu không thì ta là người vô tôn giáo. Và nếu ta là người vô tôn giáo thì sẽ không có căn bản tôn giáo cá nhân quy định trong Ngành Tráng và những điều ta nói chỉ là giả dối.

Lễ Lên đoàn và lễ chấp nhận (từ Thiếu đoàn lên Tráng Đoàn )

Thiếu đoàn xếp hàng theo đội hình hình vành móng ngựa còn Tráng Đoàn  thì đứng hàng ngang ở đầu hở của đội hình Thiếu đoàn. Nếu có khá đông Tráng sinh thì Tráng Đoàn  cũng nên xếp thành hình vòng cung và hai đầu hở của đội hình Thiếu và Tráng đâu đầu với nhau. Thiếu Trưởng đứng ở giữa đầu hở của đội hình Thiếu đoàn và Tráng Trưởng đứng cách hai bước phía trước hàng Tráng Đoàn  hay ở giữa đầu hở của đội hình của Tráng Đoàn  (nếu Tráng Đoàn  xếp thành hình móng ngựa).

Thiếu Trưởng khai mạc buổi lễ và giải thích lý do họp bạn. Thiếu trưởng nhắc lại mục đích của tất cả Thiếu sinh là thăng tiến để gia nhập Tráng Đoàn.

Thiếu trưởng gọi thiếu sinh sắp gia nhập Tráng Đoàn  ra trước mặt toàn thể đoàn viên rồi nêu thành tích của anh trong thiếu đoàn.

Thiếu sinh lặp lại lời hứa hướng đạo.

Thiếu trưởng giới thiệu thiếu sinh với Tráng Trưởng và cho thiếu sinh bước tới hàng Tráng Đoàn. Thiếu trưởng rút lui còn Tráng Trưởng thì đón tiếp thiếu sinh.

Tiếp đó Tráng Trưởng nói: “Như bạn đã biết, Tráng sinh cần áp dụng những nguyên tắc hướng dẫn họ trên đường hoạt động của Tráng Đoàn. Những nguyên tắc ấy là:

·        “Lời hứa làm tròn nhiệm vụ của bạn với Thượng đế bằng cách phát triển đời sống tâm linh và tôn thờ tôn giáo của bạn.

·        “Lời hứa làm tròn nhiệm vụ của bạn đối với Nữ hoàng bằng cách rèn luyện để trở thành người công dân tốt của đất nước bạn.

·        “Lời hứa làm tròn nhiệm vụ của bạn đối với tha nhân bằng cách rèn luyện để giúp ích người khác, và để làm những việc có ích.

·        “Lời hứa tuân theo Luật Hướng đạo, luôn luôn nhớ rằng bạn phải hiểu Luật Hướng đạo theo quan điểm của một người trưởng thành.

·        “Bạn có sẵn lòng áp dụng những nguyên tắc ấy không?

Thiếu sinh trả lời: “Tôi sẵn lòng.”

Tráng Trưởng liền tiếp nhận thanh niên vào Tráng Đoàn  và nhắc nhở tân Tráng sinh rằng Tráng Đoàn  là cộng đồng huynh đệ sống ngoài trời và giúp ích. Tráng Trưởng gắn huy hiệu tân tráng vào vai Tráng sinh và nói: “Bây giờ tôi đưa bạn đến hai người bảo huynh để họ đôn đốc việc huấn luyện tân Tráng sinh của bạn, chuẩn bị cho bạn nhập đoàn trở thành Tráng sinh.”

Các bảo huynh giới thiệu chính thức cho tân tráng và bắt tay ngay vào phận sự bằng cách giới thiệu tân tráng với tất cả Tráng sinh trong đoàn để họ chia vui với Tráng sinh nhân dịp thăng tiến.

Buổi lễ có thể kết thúc với băng rôn ngành thiếu hoặc tráng, và các bài hát truyền thống.

Lễ chấp nhận (trở thành tân tráng).  

Khi một thanh niên gia nhập Tráng Đoàn  không theo lối thăng tiến từ thiếu đoàn lên, hình thức một buổi lễ chấp nhận cũng cần thiết để đánh dấu một sự gia nhập. Tiếp sau sự chấp nhận thanh niên vào đoàn hay sự lặp lại lời hứa Hướng đạo của Thiếu sinh, Tráng Trưởng liền bắt đầu lễ chấp nhận. Lễ này cũng như lễ lên đoàn từ lúc Thiếu trưởng rút lui và Tráng Trưởng làm nghi thức.

Lễ Tuyên Hứa của Tráng sinh (trở thành Tráng sinh)

Không gì mô tả nghi lễ này đầy đủ hơn những gì Baden Powell mô tả:

Ghi chú: Lễ tuyên hứa được ghi lại sau đây cách đầy đủ theo đúng mô tả của Cụ Baden Powell, nếu không muốn cử hành phần nghi lễ, có thể bỏ qua những đoạn in đậm.

Người thanh niên sau khi tĩnh tâm, được đưa ra trước Tráng Đoàn, toàn thể Tráng Đoàn  mặc đồng phục, cùng với 2 bảo huynh ở hai bên, trước một cái bàn phủ vải có dấu thập đỏ của thánh Georges, trên bàn có một bình nước, một cái chậu và một cái khăn lau. Tráng Trưởng đứng sau bàn đối diện với 3 người rồi gọi tên Tráng sinh và nói

Tráng trưởng: “Bạn đến đây với ý muốn trở thành Tráng sinh trong tình huynh đệ toàn thế giới của Hướng đạo sinh phải không?”

Tráng sinh: “Thưa phải.”

Tráng trưởng: “Mặc dù có những khó khăn bạn đã gặp trong quá khứ, từ nay bạn có quyết tâm cố gắng hết mình để sống một cuộc đời trong sạch, trọng danh dự, thật thà và ngay thẳng trong mọi việc, trong sạch từ tư tưởng, mọi lời nói và việc làm của bạn không?

Tráng sinh: “Tôi quyết tâm” 

Tráng trưởng: “Bạn có hiểu rằng giúp ích có nghĩa là lúc nào bạn cũng có lòng tốt đối với người khác và bạn sẽ cố hết sức giúp đỡ họ dù sự giúp ích có thể không thuận tiện, hoặc bạn không thích làm, hay sẽ không an toàn cho bạn thân bạn và bạn giúp người khác không phải để lấy ơn không?

Tráng sinh: “Thưa, Tôi hiểu”

Tráng trưởng: “Bạn có hiểu rằng khi trở thành một Tráng sinh bạn sẽ gia nhập hội Hướng đạo trong đó chúng tôi muốn giúp đỡ bạn thực hiện lý tưởng của bạn và chúng tôi đòi hỏi bạn phải tuân theo Luật Hướng đạo và thực hiện khẩu hiệu của chúng ta là giúp ích cho người khác không?”

Tráng sinh: “Thưa, tôi hiểu”

Tráng trưởng: “Theo tục lệ thời xưa, những ai sắp trở thành hiệp sĩ thì phải rửa tay bằng nước để thể hiện sự rửa sạch những sai lầm trong quá khứ và chứng tỏ họ quyết tâm từ nay trở đi giữ mình cho trong sạch. Bạn có sẵn sàng thực hiện cử chỉ đó tại đây trước mặt tất cả chúng tôi không?”

Tráng sinh: “thưa, tôi sẵn lòng”

(Tráng sinh, nếu có nhiều người thì sẽ lần lượt từng người, tiến tới đưa hai bàn tay trên chậu, một bảo huynh tới cầm bình nước dội lên 2 bàn tay Tráng sinh, bảo huynh kia lấy khăn lau khô tay cho Tráng sinh).

Tráng trưởng: “Nay bạn đã hiểu những điều trên tôi yêu cầu bạn lặp lại lời hứa Hướng đạo không phải theo quan điểm của trẻ em mà là quan điểm của một người trưởng thành”.

(Tráng sinh bước tới và cố vấn Tráng Đoàn  cũng bước tới tay cầm cờ đoàn hạ thấp xuống giữa Tráng sinh và Tráng trưởng. Tráng sinh tay trái cầm lấy cờ đoàn và tay phải làm thủ hiệu Hướng đạo. Toàn đoàn cùng làm thủ hiệu.)

Tráng sinh: “Tôi xin lấy danh dự, hứa sẽ cố gắng hết sức mình để làm tròn nhiệm vụ đối với Thượng đế và Nữ hoàng, luôn luôn giúp đỡ kẻ khác, và tuân theo Luật Hướng đạo.”

(Tráng Trưởng cầm lấy tay trái của Tráng sinh và tay phải vỗ lên vai Tráng sinh nói):

Tráng trưởng: “Tôi tin tưởng rằng với danh dự bạn tiếp tục giữ lời hứa và tôi vỗ vai bạn như ngày xưa các hiệp sĩ vẫn làm để nhắc nhở bạn rằng có một điều bạn hằng yêu quý đó là danh dự của bạn, không có gì làm bạn đau lòng hơn là khi danh dự bạn bị tổn thương.”

Sau đó Tráng Trưởng gắn tua vai cho Tráng sinh và đưa huy hiệu cho Tráng sinh.

Tráng trưởng: “Tua vai này có màu vàng, xanh và đỏ. Bạn thấy đó là màu hiệu của ba ngành trong tổ chức Hướng đạo. Nó nhắc nhở bạn nhiệm vụ đối với những em nhỏ tuổi hơn và trách nhiệm của một Tráng sinh là luôn luôn nêu gương tốt.”

Lễ Tuyên hứa không nên cử hành trước công chúng. Đây là một nghi thức trang nghiêm của đời sống Tráng Đoàn, có thể cử hành ở trong nhà thờ, ngoài trời hay trong đoàn quán. Nếu cử hành ở đoàn quán thì tốt nhất là sau khi chương trình sinh hoạt tối chấm dứt.

Buổi lễ chấm dứt một cách thích hợp nhất là bằng lời cầu nguyện, miễn là lời cầu nguyện có thể do toàn Tráng Đoàn  đọc mà không phương hại đến tín ngưỡng cá nhân. Những lời cầu nguyện mà thích hợp nhất được in trong cuốn “Lời cầu nguyện dành cho huynh đệ Hướng đạo sinh” (Prayers for use in the brotherhood of Scouts).

Lễ trao Dây da Tiến bộ.

Khi một Tráng sinh đã hoàn tất một vấn đề mà Tráng Đoàn  và Tráng Trưởng đều hài lòng thì việc hợp lý là phải thừa nhận thành tích cuả Tráng sinh để Tráng sinh vui thích và khuyến khích những Tráng sinh khác.

Tại buổi họp định kì của Tráng Đoàn, Tráng sinh được khen thưởng sẽ đưa dây da có thắt nút kim cương cho Tráng Trưởng. Tráng Trưởng trình bày sơ lược thành tích Tráng sinh đã đạt được. Sau đó Tráng Trưởng gọi Tráng sinh được khen thưởng ra trước Tráng Đoàn  và chính thức đeo dây da cho anh. Tráng Trưởng khi kết thúc lời trình bày cũng cần kêu gọi Tráng sinh sẽ tiếp tục cố gắng hơn nữa.

Lễ Giai đoạn Giúp ích (Tráng sinh chuyển sang giai đoạn giúp ích).

Khi một Tráng sinh sẵn sàng bước sang giai đoạn giúp ích cũng cần đánh dấu bằng một nghi thức thích hợp. Có vậy Tráng sinh lên đường giúp ích cũng như những Tráng sinh khác biết rõ anh sẽ có một vai trò mới trong Tráng Đoàn  và một số nhiệm vụ và quyền lợi sẽ chấm dứt, nhưng có những quyền lợi và nhiệm vụ mới phải thi hành.

Tráng Trưởng gọi Tráng sinh ra trước Tráng Đoàn, nhắc qua cho Tráng sinh rõ là khi bước sang giai đoạn giúp ích thì anh sẽ không còn tham gia vào việc ra chính sách của đoàn và không nắm giữ chức vụ gì quan trọng nữa. Nhưng người Tráng sinh giúp ích vẫn còn được cùng với các bạn Tráng sinh khác của mình trong Tráng Đoàn  tham gia những hoạt động của Tráng Đoàn, vẫn được Tráng Trưởng chỉ bảo và hướng dẫn để họ vững tiền trong cộng đồng và tìm cơ hội giúp ích người khác.

Lễ rời đoàn (ra khỏi Tráng Đoàn ). 

Tới lúc nào đó sau khi Tuyên hứa và đủ 23 tuổi, Tráng sinh sẽ rời khỏi Tráng Đoàn. Và đúng 23 tuổi thì Tráng sinh bắt buộc phải ly khai Tráng Đoàn. Dù ly khai vì lý do nào thì cũng cần thể hiện sự ly khai theo một nghi thức trọng thể và cách tốt nhất là cử hành đơn giản lễ rời đoàn.

Tráng Trưởng khai mạc lễ bằng vài lời nhận xét thích đáng, nhắc nhở toàn thể Tráng sinh rằng mục đích của Tráng Đoàn  là giúp đỡ cho Tráng sinh trở thành những công dân hạnh phúc, khoẻ mạnh, hữu ích và nay có một bạn đã tới lúc có thể tự mình hướng dẫn cuộc đời mình vì anh tin rằng anh đã thực hiện xong mục tiêu của Tráng sinh.

Tráng Trưởng gọi Tráng sinh ra trước Tráng Đoàn  và nói: “Bạn có hiểu rằng khi rời khỏi Tráng Đoàn, bạn vẫn phải nhớ nghĩa vụ tuân theo Luật và Lời hứa Hướng đạo và áp dụng những nguyên lý của Hướng đạo vào đời sống cộng đồng không?”

Tráng sinh trả lời: “Thưa, tôi hiểu”

Tráng Trưởng liền nói: “Bạn có hiểu rằng bạn có nghĩa vụ thực hiện khẩu hiệu của Tráng sinh là giúp ích khi rời khỏi Tráng Đoàn  không?”

Tráng sinh trả lời: “Thưa, tôi hiểu”

Tráng Trưởng nói: “Đó là ý muốn của bạn, vậy tôi yêu cầu bạn lặp lại Lời hứa Hướng đạo”.

Tráng sinh lặp lại lời hứa của mình sau đó Tráng Trưởng đưa ra một vài lời nhận xét xác đàng và nhân danh Tráng Đoàn, chúc Tráng sinh được Thượng đế phù hộ và gặp nhiều may mắn.

Cần nhớ rằng rời đoàn là một dịp vui mừng của người thanh niên, vậy nên có một bữa tiệc tối tiễn đưa để kết thúc.

Nghi thức khai mạc và bế mạc.

Những buổi họp đoàn cần cử hành nghi thức khai mạc và bế mạc. Nếu chỉ có mục đích đánh dấu sự khởi đầu và kết thúc buổi họp bạn thì đó là điều cần có. Tuy nhiên còn có một mục đích khác hữu ích hơn. Như đã nói trên, nghi lễ là để quy định hành vi của cá nhân trong Tráng Đoàn. Nghi thức khai mạc là để quy định không khí mà bất cứ buổi họp nào hay sinh hoạt nào phải tuân theo. Nghi thức bế mạc để chấm dứt hoạt động của một buổi họp mặt và được cử hành trước khi buổi giải trí tập thể buổi tối bắt đầu. Nghi thức bế mạc đánh dấu thời gian mọi người được rời khỏi buổi họp mặt để đi làm công việc của mình ở nơi khác.

Tráng Đoàn  được toàn quyền tổ chức nghi thức khai mạc và bế mạc tuỳ theo nhu cầu và tập tục truyền thống. Nhưng nếu chỉ vì muốn nghi thức “được dễ coi” mà rập khuôn theo nghi thức công phu của đơn vị khác thì đó là điều sai lầm.

Sau đây là vài lời đề nghị có thể dùng làm căn bản cho việc tổ chức lễ nghi dựa trên tập tục truyền thống của Tráng Đoàn.

Dù là họp mặt ngoài trời hay trong nhà cũng cần tuân theo thủ tục thượng cờ và hạ cờ. Đó là sự biểu hiện nhiệm vụ cuả chúng ta đối với Nữ hoàng và tổ quốc. Một hình thức tưởng niệm ngắn cũng cần để biểu hiện nhiệm vụ cuẩ chúng ta đối với Thượng đế. Sau đó là nghi thức thể hiện tình huynh đệ trong Tráng Đoàn. Việc này có thể có nhiều hình thức. Chẳng hạn có đơn vị thắp nến đỏ, xanh, vàng thể hiện màu của 3 ngành Hướng đạo và 3 phần của lời hứa Hứơng đạo.

Nếu như sau nghi thức khai mạc là một buổi họp đoàn để thảo luận về công tác sinh hoạt thì có thể đưa huy hiệu hình ngón tay cái là dấu hiệu của Tráng Đoàn  để trên bàn của cố vấn thể hiện hiện ý nghĩa đoàn đã sẵn sàng họp và thực hiện công tác.

Hoặc có thể là cứ mỗi tuần lấy một đoạn trong Luật Hướng đạo ra cho toàn thể Tráng sinh nhắc lại rồi để một Tráng sinh đứng ra giải nghĩa.

Nghi thức bế mạc thường theo thứ tự đảo ngược với nghi thức khai mạc. Vài đơn vị có thông lệ là cứ định kì cho Tráng Đoàn  nhắc lại Lời hứa Hướng đạo trước khi giải tán buổi họp.

Chia sẻ ngay với bạn bè bài viết này